Stowarzyszenie Tynkarzy Dolnośląskich

Technologia i standardy

Rodzaje tynków wewnętrznych:

Zanim zabierzesz się za tynkowanie wnętrz poznaj dostępne rodzaje tynków wewnętrznych. Dziś stosuje się przede wszystkim gotowe zaprawy tynkarskie. Najpopularniejsze są tynki gipsowe i tynki cementowo-wapienne. Niektórzy wybierają jednak tradycyjne tynki gliniane.

Tynki cementowo-wapienne

Kiedyś wyparte przez gipsowe, teraz wracają do łask dzięki modyfikacjom i możliwości obróbki maszynowej. Występują w postaci tynku cementowo-wapiennego lub (rzadko) wapienno-cementowego, co wskazuje na przewagę spoiwa (cementu lub wapna) odpowiadającego za wiązanie. Zachowanie tynku, obróbka i czas wiązania są charakterystyczne dla danego spoiwa. Cementowo-wapienne są mocniejsze, wiążą szybciej, mogą być cieniej nakładane. Wapienno-cementowe są słabsze, bardziej porowate, wiążą dłużej, powinny być nakładane w grubszej warstwie. Przyjmuje się, że czas obróbki tynków cementowo-wapiennych wynosi kilka godzin. Pod tynki cementowo-wapienne wymagane są obrzutki cementowe zwiększające przyczepność co określa producent. Tynki cementowo-wapienne i wapienno-cementowe można nakładać w każdym rodzaju pomieszczeń, zarówno suchych, jak i wilgotnych.

Tynki wapienne

Ich spoiwem jest najczęściej wapno hydratyzowane (sucho gaszone), które do wiązania i utwardzenia potrzebuje dwutlenku węgla z powietrza. Wiązanie wapienne (karbonatyzacja) następuje od powierzchni (wymagany jest styk z powietrzem) i przebiega wolniej niż wiązanie z udziałem cementu. Utwardzanie głębszych warstw przy mniejszej dostępności CO2 z powietrza może trwać nawet latami. Dlatego też tynki wapienne nie wymagają pośpiechu w czasie wykonania. Zaciera się je często nawet na drugi dzień. Dłuższy czas wiązania eliminuje niebezpieczeństwo skurczu (typowego dla cementu) i minimalizuje ryzyko spękań. Ze względu na niższe parametry wytrzymałościowe tynki wapienne powinny być grubsze niż cementowe, ich warstwa może mieć nawet 20 mm. Można je stosować w pomieszczeniach suchych i wilgotnych. Te produkowane na bazie wapna palonego nie są zalecane do pomieszczeń o zwiększonej wilgotności.

Tynki gipsowe

Gips wiąże najszybciej ze wszystkich spoiw, dlatego też zdecydowana większość tynków gipsowych to tynki maszynowe do nakładania agregatem. Ze względu na szybki czas wiązania materiał musi być nałożony w jednym ciągu roboczym i w odpowiednim czasie rozprowadzony i zatarty. Jeśli przed upływem czasu wiązania nie zostanie całkowicie zatarty, skończy się to pracochłonnym struganiem lub skuwaniem materiału. Z gładzeniem i szlifowaniem tynków gipsowych nie powinno się przesadzać. Podczas szlifowania często dochodzi do lokalnego wybrania materiału, co sprzyja powstaniu nierówności. Tynki gipsowe ręczne zawierają dodatki spowalniające wiązanie, co umożliwia ich ręczną obróbkę. Tynki gipsowe zalecane są głównie do pomieszczeń suchych. Technologię i zalecenia w tym zakresie określa Polska Norma i Zalecenia producentów gotowych zapraw.

Tynki gliniane

Układa się je okazjonalnie, głównie dla wyjątkowego klimatu, w wybranych suchych pomieszczeniach mieszkalnych lub relaksacyjnych. Glina to jedyne spoiwo, które nie ma zamkniętego czasu wiązania. Jest to jedyny materiał tynkarski, którego nie można zepsuć. Wykonane z niej tynki po zmoczeniu wodą wracają do stanu plastycznego i można je powtórnie obrabiać nawet po latach. Glina może wchłonąć znaczną ilość wody, dlatego te tynki najlepiej ze wszystkich dostępnych na rynku regulują mikroklimat (wilgotność) w pomieszczeniach. Współczesne tynki czysto gliniane w większości nadają się także do nakładania maszynowego. Jest to bardzo ważne, bo to materiał ciężki (prawie 17 kg/m2 przy grubości 10 mm, a zalecane jest nawet 20 mm). Gliniane tynki bez problemów można stosować na tradycyjne mury ze spoinami, ceglane lub z ceramiki poryzowanej. Pozostałe współczesne gładkie materiały wymagają dodatkowego przygotowania do przeniesienia znacznego ciężaru, na przykład zastosowania siatek.

Do pobrania

DOLINA NIDY - Instrukcja wykonywania tynków gipsowych (.pdf)
Wytyczne obróbki fabrycznie przygotowanych mieszanek tynkarskich (.pdf)

Stowarzyszenie Tynkarzy Dolnośląskich